Geschiedenis

Een nieuwe en innovatieve wijk, waar twee verhalen elkaar kruisen

Mediapark.brussels is een kruispunt tussen twee verhalen. Enerzijds, het verhaal van de stedenbouwkundige ontwikkeling van de Reyers-Meiserwijk. En anderzijds, het verhaal van de eerste audiovisuele media in Brussel: de VRT en de RTBF, de dochters van de BRT-RTB en de kleinkinderen van het NIR. Twee parallelle historische verhalen, die samen een derde gedeelde geschiedenis vertellen, over een nieuwe Brusselse wijk: creatief, levendig, groen, open naar de stad en de rest van de wereld, een smeltkroes van culturen en een werkplek voor tal van innovatieve medewerkers uit de mediasector.

Geschiedenis van de Reyers-Meiserwijk

  • De Leuvensesteenweg is een een oude steenweg uit de middeleeuwen en werd bestraat in de vijftiende eeuw. De steenweg kwam Brussel binnen via de Leuvensepoort aan het Madouplein. Het huidige kaarsrechte traject kwam er in 1707 onder het Oostenrijkse bewind. Ter hoogte van het huidige Daillyplein bevond zich vanaf het einde van de 18de eeuw een tolbareel.
  • In de tijd van de industriële revolutie, bevond de Reyers-Meiserwijk zich aan de rand van de Brusselse buitenwijken en werd verstedelijkt vanaf de negentiende eeuw. Voor die tijd waren de dorpskernen van Schaarbeek, Evere en Sint-Lambrechts-Woluwe (die al minstens zou oud zijn als de middeleeuwen) van Brussel gescheiden door uitgestrekte landelijke gebieden. De Plaskywijk en de Reyers-Meiserwijk ontstonden op het Linthoutplateau, de scheidingslijn tussen de stroombekkens van de Maalbeek en de Woluwe.
  • Onder leiding van Charles Rogier (minister onder Leopold II), werd de aanleg van de militaire lanen gepland in 1866. De lanen maakten deel uit van het algemeen plan voor de uitbreiding en verfraaiing van de Brusselse agglomeratie. Dit naar een ontwerp van stedenbouwkundig architect Victor Besme, die de groei van Brussel voorbij de grenzen van de Vijfhoek tekende. De werkzaamheden gingen van start in 1886, in het gedeelte tussen de kazernes van Etterbeek en het Terkamerenbos. De Auguste Reyerslaan was klaar in 1906 en de Wahis/Lambermontlaan rond 1910.
    Deze werken vielen dus samen met de grote stedenbouwkundige transformaties die Brussel kende in de tweede helft van de negentiende eeuw: de overkapping van de Zenne en de Maalbeek; de aanleg van de grote openbare parken (Jubelpark, Josafatpark, Dudenpark) en de aanleg van de Louizalaan en de Tervurenlaan.
  • De Nationale Schietbaan op het Linthoutplateau heette vroeger de Kattepoel. Het was tot de negentiende eeuw een vochtig gebied van weiden en velden. In 1889 bouwde Victor Besme er een groot militair complex, bestaande uit een imposant kazernegebouw en een terrein van een tiental hectare voor schietoefeningen. Het schietveld bevond zich aan de achterkant van het terrein, in de richting van Evere.
  • Op het terrein van de voormalige Nationale Schietbaan ligt het Ereperk der Gefusilleerden, een kleine en onbekende begraafplaats in de Kolonel Bourgstraat. Hier zijn 365 verzetslieden uit de twee wereldoorlogen begraven, onder wie Edith Cavell en Gabrielle Petit.
  • In het plan voor een ringweg rond Brussel in 1964 waarbij de snelwegen tot in het centrum zouden doordringen, zat ook de aanleg van de autosnelweg E40 vervat. Een groot gedeelte van de geplande infrastructuur werd uiteindelijk nooit gerealiseerd. De aanleg van de snelweg van Brussel naar Luik en de verkeerswisselaar bij Reyers ging echter begin de jaren zeventig van start. Snelweg en verkeerswisselaar werden begin de jaren tachtig in gebruik genomen.
  • De stedenbouwkundige ontwikkelingen in de Reyers-Meiserwijk sneden steeds meer verbindingen door binnen de wijk en ook met de naburige wijken. Zo werd een uitgestrekt groen gebied geprivatiseerd en was het een lange tijd ontoegankelijk voor het publiek.

Meer info: http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/cultuur%2Ben%2Bmedia/media/1.1602717

De eerste audiovisuele media in Brussel

  • Het Nationaal Instituut voor de Radio-omroep (INR-NIR) werd bij zijn oprichting in 1930 ondergebracht aan de Bolwerkstraat (herdoopt tot Bolwerksquare in 1965). In 1939 verhuisde de omroep naar het Radiohuis, een ontwerp van architect Joseph Diongre. De eerste steen werd gelegd in 1935. In de jaren vijftig beleefde Flagey het begin van de Belgische televisie en in 1960 ook de geboorte van de RTB-BRT. Omdat het Radiohuis uit zijn voegen barstte, besloot de RTB-BRT een nieuw omroepcentrum te bouwen aan de Reyerslaan, op het terrein van de voormalige Nationale Schietbaan. Daar werden geleidelijk aan alle functies ondergebracht. De bouw duurde van 1964 tot 1978. In 1967 verhuisde de RTB-BRT van het gebouw op het Flageyplein naar de Reyerslaan 52. Na de scheiding van de RTB-BRT in de VRT en de RTBF in 1977 bleven de openbare omroepen van de Franse en de Vlaamse Gemeenschap hetzelfde gebouw delen, verdeeld over de linker- en de rechtervleugel, met een gemeenschappelijke ingang.
  • De Reyerstoren, de zendmast van de twee omroepen, werd gebouwd vanaf 1979. De constructie was een technisch hoogstandje voor die tijd. Het ronde bovenste gedeelte heeft een diameter van 34 meter en staat op een betonnen schacht van 73 meter. De zendtoren domineert de hele wijk en zelfs heel Brussel. De ‘vliegende schotel’, zoals hij soms genoemd wordt, van 4.000 ton werd centimeter voor centimeter omhoog gehesen, tussen maandag 19 mei 1980 om 10.30 uur en vrijdag 23 mei om 11 uur, met een snelheid van 1,39 meter per uur. Dat was een wereldwijde primeur, want het was de eerste keer dat zo’n gewicht op die hoogte werd getrokken. In totaal is de constructie 89 meter hoog. Sinds 2006 maakt de toren deel uit van het lichtplan van Brussel: elke avond vormt hij een lichtbaken hoog boven de stad.
  • Rond de VRT en de RTBF groeide geleidelijk een ‘mediawijk’, die kleine, middelgrote en grote audiovisuele bedrijven aantrok (RTL-TVi, BeTV, Nostalgie, NRJ, Studio L’Équipe, etc.). In totaal gaat het vandaag over zo’n 5.000 werknemers, waaronder 3.500 voor de VRT en RTBF werken.
  • In 2013 besloten de VRT en de RTBF om hun nieuwe gebouwen – deze keer aparte gebouwen, maar wel tegenover elkaar – in de onmiddellijke omgeving van hun huidige locatie aan de Reyerslaan te plannen. Deze herverkaveling zal het mogelijk maken om hun terrein te openen naar de naburige wijken.om met die wijken verbindingen te creëren.

Een nieuw, gedeeld toekomstverhaal: een creatieve en innovatieve woon- en mediawijk

Toen het Brussels Gewest in 2008 begon met de uitwerking van een ‘richtschema’ voor het strategische gebied ‘Reyers’, gingen ze meteen in dialoog met de VRT en de RTBF. Met de twee omroepen werd een plan gemaakt om het gesloten park op hun terrein te transformeren tot een openbaar park met doorgangen, zodat de buurtbewoners meer groen krijgen en op die manier nieuwe verbindingen worden gemaakt tussen de Leuvensesteenweg en de Diamantwijk. Om de levenskwaliteit in de wijken te verbeteren, stelt het ‘richtschema’ een aantal ingrepen voor in de openbare ruimte alsook enkele nieuwe gebouwen.Stedenbouwkundig kenmerkt de wijk zich op dit moment sterk door zware wegeninfrastructuur en door economische activiteiten die zich hebben ontwikkeld op uitgestrekte, onuitnodigende terreinen.

  • De herverkaveling van de VRT/RTBF-site aan de Reyerslaan werd goedgekeurd in 2013 en biedt de gemeentelijke en gewestelijke autoriteiten de mogelijkheid om, in samenwerking met de VRT en de RTBF, een nieuwe impuls te geven aan deze wijk met het project mediapark.brussels.
  • De nieuwe gebouwen van de twee openbare omroepen worden de hoeksteen van een nieuwe creatieve en innovatieve woon- en mediawijk. Dit dankzij de wens van de VRT en de RTBF om meer openheid naar de omringende wijken te creëren.
  • De overheden, het Brussels Gewest en de gemeente Schaarbeek, hebben besloten om op deze locatie een nieuwe ruimte te creëren om te leven, te werken en te ontspannen, gericht op creativiteit, die open staat naar de stad en de wereld, verbonden is met de nabijgelegen wijken en gebruikmaakt van de strategische ligging tussen de luchthaven en de Europese wijk om een aantrekkelijk gebied te worden dat banen creëert en waarvan de uitstraling tot over de grenzen van Brussel reikt.
  • Dit stadsproject verbindt en mobiliseert, gekenmerkt door creativiteit en levenskwaliteit. De precieze contouren liggen nog niet helemaal vast, maar dit zijn enkele plannen:
    • circa 3.000 nieuwe woningen;
    • buurtvoorzieningen en lokale diensten (crèche, school, winkels …) die inspelen op de behoeften van de bewoners;
    • ruimte voor nieuwe innovatieve bedrijven die banen creëren;
    • hogere opleidingen en openbare voorzieningen voor de mediasector;
    • een stadspark van hoge kwaliteit in het midden van de nieuwe wijk, voor de organisatie van evenementen, maar ook om te wandelen en te ontspannen;
    • verkeersluwe mobiliteit.